18. ve 19. yüzyılda Osmanlı Devleti tarafından yaptırılan birçok mimari esere imzasını atan Balyan Ailesi, yıllar sonra bir anıt mezara kavuştu. Üsküdar Surp Haç Ermeni Mezarlığı'ndaki Balyan Aile Kabristanı'nda inşa edilen Anıt Mezar törenle açıldı. Törene, Kültür Turizm Müsteşarı Ömer Arısoy, Türkiye Ermenileri Patrik Genel Vekili Aram Ateşyan ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş ile anıt mezarın sponsorları Hıraç ve Hagop Kırmızıyan kardeşler ve Ermeni cemaati katıldı.
“BALYANLARIN İSMİ BİR CADDEYE VERİLSİN"
Anıt mezarı yaptıranlardan Hıraç Kırmızıyan, törende bir konuşma yaptı. Kırmızıyan, “Geçte olsa İstanbul'un sizlerin uygun gördüğü bir cadde veya mezar seçerek bu kadar katkıda bulunan Balyanlar'ın ismini vermek mümkün mü acaba" dedi. Kırmızıyan'ın bu sözleri törene katılanlardan alkış aldı.
“BÜYÜK ESERLER ORTAYA KOYMUŞLARDIR"
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da tören bir konuşma yaparak, “Balyan ailesi 5 kuşak yani 18-19. yüzyıllarda İstanbul'da saray mimarlığı ve müteahhit olarak ciddi işler yapmışlardır. Bugün bizim övünçle bahsettiğimiz bir çok eser, Dolmabahçe Sarayı'ndan tutun da Beyazıt Kulesi'ne kadar, kasırları, camileri eserleri olarak güzel çalışmalar ortaya koymuş insanlar. Ve her biri yeni bir akımın temsilcileri olmuş ve mimari gelişmelere ışık tutmuşlardır. Büyük eserler ortaya koymuşlardır" şeklinde konuştu.
MEZAR TAŞI KARTAL DA BULUNDU
Anıt Mezar ile Dolmabahçe Sarayı'nın mimarı Garabet Balyan'ın bir istimlak sırasında kaybolan mezar taşı, Krikor Amira Balyan, Sarkis Balyan ve ailenin diğer önde gelen isimleri ile aile kabristanında buluştu.
Anıt Mezar'a, geçtiğimiz yıl Kartal'da, belediyenin kullandığı şantiyelerden birinde bulunan ve Arkeoloji Müzesi'ne teslim edilen Garabet Balyan'ın mezar taşı da nakledildi. Garabet Balyan'ın naaşı ise Beşiktaş Ermeni Mezarlığı'nın istimlaki sırasında yok olduğu için aile kabristanında yer almıyor.
Hayırsever Hraç ve Hagop Kırmızıyan kardeşlerin sponsorluğunda yaptırılan Balyan Anıt Mezarı projesi, mimar Tavit Aynalı'nın imzasını taşıyor. Tavit Aynalı projeyi, yine bir Balyan eseri olan Beşiktaş Meryem Ana Kilisesesi'nin Horan (Sunak) bölümünden ilham alarak hayata geçirdi. Uygulamanın mühendislik işleri ise Nazar Binatlı tarafından gerçekleştirildi.
BALYAN AİLESİNİN İSTANBUL'DAKİ ESERLERİ
Balyan Ailesi, 18. ve 19. yüzyıllarda beş kuşak boyunca saray mimarları sıfatıyla camilerden kışlalara, saraylardan fabrikalara, pek çok anıtsal esere imza attılar. İşte o eserler...
Dolmabahçe Sarayı
Çırağan Sarayı
Beylerbeyi Sarayı
Adile Sultan Sarayı
Kalender Köşkü
Aynalıkavak Kasrı
Ortaköy Camisi
Nusretiye Camisi
Teşvikiye Camisi
Rami Kışlası
Davut Paşa Kışlası
Tophane Arabacılar Kışlası
Taksim Topçular Kışlası
Selimiye Kışlası
Kuleli Kışlası
Beyazıt Kulesi
Beykoz Deri Fabrikası
Bakırköy Bez Fabrikası
Hereke Fabrikası
Zeytinburnu Barut Fabrikası
Darphane-i Amire Binaları
Maçka Silahhanesi
