Hatay Sanayici ve İş İnsanları Derneği(HASİAD) Başkanı Murat Hayzaran, Rusya – Ukrayna arasında yaşanan savaşının Türkiye’ye olası etkileri ve çözüm önerileri konusunda açıklamada bulundu.
Hayzaran,açıklamasında şunları söyledi:
"Tüm ekonomik olumsuzlukların yanı sıra Rusya’dan ve Ukrayna’dan hammadde temini, ithalat ve ihracatın savaştan etkilenmesi sonucu pahalılıkla karşı karşıya kalınması önümüzdeki günlerde kaçınılmaz olacaktır.
Türkiye 2021 yılında 8,1 milyon ton buğday ithalatı yapmıştır. Bunun yüzde 78’ini Rusya’dan, yüzde 12’sini de Ukrayna’dan yapmış olup toplamda yüzde 90’ını bu iki ülkeden almıştır. Ukrayna ve Rusya arasındaki savaş, Türkiye'nin ithal ettiği buğdayın maliyetini de artırmıştır. Bu durum soframıza olumsuz yansıyacaktır.
Her yıl milyonlarca turistin geldiği Rusya ve Ukrayna pazarı savaş nedeniyle kapanmış bu durum sektör ve ülke ekonomisi için büyük bir kayıp oluşturacaktır.
Savaş, Türkiye'deki besicileri de vurmuştur. Yemin ham maddesini Rusya ve Ukrayna’dan tedarik eden besiciler yeni bir krizle karşı karşıya kalmışlardır. Yem başta olmak üzere temel üretim girdilerindeki yüksek oranlı maliyet artışları, besi çiftliklerinde kapasitelerin düşmesine neden olmuştur.
Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın Türk şirketlerine iş kaybının yüzde 50 olduğu belirtilmektedir.
Türkiye’nin enerji ürünlerinde Rusya’ya bağımlı olması da sıkıntı yaratacak başka bir konudur.
Türkiye’nin tarımsal üretim potansiyelini ve bereketli topraklarını değerlendirmesi durumunda ithalata yönelmesine gerek kalmayacaktır. Türkiye’de tarımda girdi maliyetleri çok arttığı için çiftçiler üretmeyi bırakmış ve üretime küsmüşlerdir. Çiftçiyi üretimle barıştırmak için; tarımsal girdi maliyetlerinin düşürülmesi, sektörel teşvik ve muafiyetler sağlanması, tarımsal planlama yapılması, arz güvenliği ve TMO’nun maliyetlere göre alım fiyatı açıklaması ve o fiyat üzerinden alım garantisi vermesi gerekmektedir.
Turizm sektörü bakımından krizi erken görüp yeni pazarlar için acil tanıtım atağı yapılarak sektörü desteklemek gerekmektedir.
Besiciler bakımında yem başta olmak üzere temel üretim maliyetlerini düşürecek destek, teşvik ve önlemleri alınmalıdır.
Rusya'ya enerji bağımlılığına karşı enerji bağımsızlığımızın sağlanması gerekmektedir. Bu kapsamda Güneş Enerjisi, Rüzgar Enerjisi gibi yenilenebilir Enerji Kaynaklarına ilişkin sistemlerinin teşvik edilmesi gerekmektedir."dedi.
