Jeoloji Mühendisleri Odası Hatay İl Temsilcisi Rasim Can, Hatay’ın bulunduğu coğrafi konumda taşıdığı deprem riskine ilişkin ve alınması gereken tedbirler üzerine açıklamalarda bulundu.
Geçtiğimiz ay İzmir’de yaşanan depremde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yaralılara acil şifalar ve depremden etkilenen tüm vatandaşlara geçmiş olsun dileklerini ileterek açıklamalarına başlayan Rasim Can:
“ Deprem başlı başına bir olgu ve doğa olayıdı. Bu doğa olayına karşı önlem almamız halinde kesinlikle korkulmayacağını ve depremle beraber yaşayacağımızı bilmemiz gerekiyor. Bizim bu bölgede dikkat edeceğimiz şey kesinlikle deprem öncesi, deprem anı ve deprem sonrası insanları bilinçlendirmekten geçer” diye konuştu.
BİNALARIN GÜCÜ KALMAMIŞ
Deprem öncesinde alınacak tedbirleri yıllardır oda olarak açıkladıklarını belirten Rasim Can;
“Hatay’ımızın birinci derece deprem kuşağında yer aldığını ve üç tane büyük fay olduğunu ve bu faylardan herhangi bir fayın oynaması halinde Hatay’ın tümüne zarar vereceği çok net görünüyor. Bu yüzden bu gerçeği kabullenerek şimdiden önlem almamız lazım. Körfez depreminden sonra ülkemizde baya ciddi çalışmalar yapıldı ama yeterli değil. Körfez depreminden sonra deprem şartnameleri daha uygun ve daha etkin bir şekilde yapılmaya başlandı ve günümüze geldik. Hatay’da yapılan binaların zemin koşulları var bu tartışılır. Gevşek zemirlerin üstünde yüksek bina yapılması ve bir de bunun en kötü durumu da deniz kumu kullanılması. Hatay’daki yüksek katlı binaların özellikle de eski binalarda, deniz kumu taşınarak bu binalar yapıldı. Deniz kumu binalardaki demirleri çürütmüş, bir de var olan beton kalitesini de yok etmiş. Kısacası eski binaların dayanım güçleri kalmamış. Deniz kumu ile yapılan yüksek katlı binaların gözden geçirilmesi lazım.” İfadelerini kullandı.
Jeoloji profesörlerinin Hatay’da yaşanabilecek olası bir depremin büyüklüğünü Hatay’ın geçmişinde yaşadığı büyük depremleri referans alarak söylediğini ifade eden Rasim Can;
“Yaşanabilecek depremin büyüklüğünü kesin bilmek tam olarak olanaklı değil ama 7 ve 7’nin üzeri bir rakamı hocalarımız diyebiliyor. Geriye baktığında Hatay’da onlarca deprem var. 8 tane şiddetli depremin olduğu bir coğrafyada yaşıyoruz. Bu daha önce vardı, yarında olacak. Bu şekilde düşünmekte fayda var” dedi.
3 TEHLİKELİ FAY
Hatay’dan geçen faylar hakkında da değerlendirmelerde bulunan Rasim Can:
“Genellikle 3 faydan bahsediyoruz. Ben 2 fay üzerinden değerlendireceğim. Doğu Anadolu Fayı; Erzincan’dan, geçtiğimiz aylardaki Elazığ-Malatya depremini yaratan fayın üstünden oradan sonra hocalarımız Kahramanmaraş Türkoğlu ve Amanos’ları işaret ediyor. Amanoslar dediğiniz Hatay’dır. Hatay’da en son kırılma 1997 yılında Serinyol-Gülderen Mevkiinde oldu. Bilim adamları bizi bekleyen bu tehlikeye işaret ediyor. Diğer fay da Ölüdeniz fayı. Bu fay daha tehlikeli. Bu fay Kızıldeniz’den gelip, Samandağ sahilinden çıkıp Antakya Hacıpaşa ve Amik Ovasına kadar uzanıyor. Bu fayın deprem yaratması halinde bütün Hatay etkilenir. Bir de Hatay’ın deniz kıyıları var. Samandağ’dan başlayarak Erzin’e kadar sahil şeridimizde denizde bir kırılma olması halinde tsunami olabilir. Bu gerçeği de hesaba katmakta fayda var. Bir de Kıbrıs Fayı dediğimiz fay hattı var. Kıbrıs Fayı’nın kırılması büyük bir tsunami yaratabilir” dedi.
3 AŞAMADA ÖNLEM
Deprem gerçeğini 3 aşamada değerlendirmek gerektiğini vurgulayan Rasim Can:
“ Deprem öncesi anı, deprem anı ve deprem sonrası olarak. Deprem öncesinde tüm yapılarımızı, zeminlerimizi, köprüleri deprem şartnamesine uygun, zemin koşullarına uygun şekilde yapmamız lazım. Deprem anı içinde insanlarımızın bilinçlendirilmesi lazım. Uzmanlar tarafından deprem anında ne yapılması gerektiği hakkında eğitim verilmesi lazım. Deprem sonrasında ise yaşanabilecek kargaşa karşısında bilinçlendirilmesi gerekiyor. Daha önce projelendirilmiş, deprem toplanma yerlerine ve yerel yönetimlerin ve idarecilerin bunları düşünerek deprem anından sonra nerede ne yapılması gerekiyor bunların kayda geçmesi gerekiyor ve buna göre insanların bilinçlendirilmesi lazım.” İfadeleriyle açıklamalarını tamamladı.
